Linux Dosya Sistemleri: Ayrıntılı Bir Kılavuz

0
Share

“Ext” ‘ ten “Swap”‘ a ZFS ‘ den BtrFS ‘ ye kadar tüm Linux dosya sistemleri hakkında genel bilgiler ve bu dosya sistemleri arasında ki ilişkiler için konuyu okumakta fayda var. Yakın zamanda Linux dağıtımları için tercih edilecek olan BtrFS hakkında da bilgiler blunuyor.

 

Ext Linux için oluşturulmuş ilk özel dosya sistemi olmakla birlikte, genişletilmiş dosya sistemine dayanır. 4 adet düzeltme içerir ve her birine oldukça önemli özellikler eklenmiştir. Ext’nin ilk sürümü Minixdosya sisteminde yapılan büyük çaplı bir güncellemeydi ama bugünün bilgisayarlarının temel ihtiyaçlarını karşılamıyordu.Bu arada Ext’yi sınırlamalarından ve yaşından dolayı hiçbir makinede kullanmamalısınız. Ayrıca hiçbir dağıtım tarafından desteklenmiyor artık.

Ext2 tanıtıldığında 2 tb sürücülere ve genişletilmiş dosya özelliklerine izin veren tek günlüklü olmayan dosya sistemiydi. Çünkü Ext2 günlük kullanmıyordu ve diske daha az yazması anlamlıydı.

  • Daha düşük yazma ve silme gereksinimleri nedeniyle flash bellekler için idealdir.
  • Modern SSD’ler arttırılmış dönüş ömrüne ve günlüklü olmayan dosya sistemlerinin kullanımını gerektirmeyen ek özelliklere sahiptir.

Ext3 basitçe, Ext2’nin günlüklü olanıdır. Ext3’ün amacı Ext2’ye geriye dönük uyumlu olmak ve bu nedenle sürücüyü biçimlendirmeden dönüştürülebilir olmaktı. Ext2’deki birçok sınırlamanın Ext3’te de olması bu uyumluluktan kaynaklanır. Fakat uyumluluk sayesinde birçok test yapıldı, açık giderildi ve bu Ext3’ü daha kararlı ve hızlı yaptı.

  • Eski bir Ext2 sistemden yükseltme yapmak ve günlüklü kullanmak istiyorsanız tercih edin.
  • Belki de yılların iyileştirmeleri nedeniyle Ext3’den en iyi veritabanı performansını alabilirsiniz.
  • Dosya sunucuları için en iyi seçim değildir çünkü disk yedeklemelerinden yoksun ve dosya silindiğinde geri kurtarması çok zordur.

Ext4, Ext3’de olduğu gibi, eski sürümlerine uyumluluğunu sürdürmüştür. İşin doğrusu, Linux altında Ext2 ve Ext3 dosya sistemlerini Ext4 olarak mount edebilirsiniz ve bu da belirli şartlar altında performansı arttırabilir. Ayrıca bir Ext4 sistemi yan etkisi olmadan Ext3 olarak mount edebilirsiniz de.Ext4 disk birleştirme ihtiyacını azaltır, daha geniş bölümlere ve dosyalara izin verir ve gecikmeli yerleştirmeye olanak sağlar ki bu da flash belleğin birleştirme ömrünü uzatır. Buna rağmen diğer dosya sistemlerinde kullanılan gecikmeli yazmanın veri kaybı potansiyeli vardır.

  • SSD’ler için Ext3’den daha iyi bir seçimdir ve genel performansı diğer Ext sürümlerinin üzerindedir. Dağıtımınızın desteklenen varsayılan dosya sistemi ise, herhangi bir masaüstü ve dizüstünde kullanabilirsiniz.
  • Veritabanı sunucularında umut verici performans rakamları gösterse de, henüz Ext3 kadar eski değil.

BtrFS, “Butter” veya “Better” FS diye telaffuz edilir. Oracle tarafından geliştirilmeye başlanmıştır ve ReiserFS’ye benzer özellikler içermektedir. B-Tree Dosya Sistemine dayanır ve sürücü havuzuna, anlık yedeklere, saydam sıkıştırmaya ve çevrimiçi birleştirmeye izin verir.  İşletmeler için özel geliştirilse de çoğu dağıtım varsayılan dosya sistemi olarak koymayı planlıyor.Buna rağmen bazı dağıtımlar için kararlı değildir. Bir gün Ext4’ün yerine geçecek ve şuan Ext3/4 ten anlık dönüştürme imkânı sağlıyor. Ayrıca şunu da eklemeliyiz ki Ext3/4 ‘ün geliştiricilerinden TheodoreTs’o, BtrFS için “geleceğe yönelik” demiştir.

  • BtrFS yedekleme, performans ve diğer birçok özelliğinden dolayı mükemmel bir sunucu dosya sistemidir.
  • Oracle ayrıca NFS ve CIFS yerine CRFS denen, daha performanslı ve özelliğe sahip alternatif üzerine çalışıyor. Bu onu dosya sunucuları için en iyi seçim yapacak.
  • Performans testleri SSD’lerde ve veritabanı sunucularında Ext4’ün gerisinde kaldığını gösteriyor. Hatta bazı durumlarda sistem okuma/yazma hızında bile.
  • Ubuntu 10.10 eğer metin tabanlı kurulum CD’sini kullanırsanız ve /boot bölümü Ext dosya sistemi olursa BtrFS kurulumu yapmanıza izin veriyor.

ReiserFS 2001’de ilk tanıtıldığında Linux dosya sistemleri için büyük bir adımdı. Ve Ext’te yapılamayacak birçok yeni özellik içeriyordu. 2004’te Reiser4 sürümü geliştirildi ki ilk sürümde tamamlanmamış birçok özellik vardı. Buna rağmen Reiser4 gelişimi çok yavaştı ve hala temel Linux çekirdeğinde desteği yok. Şuan birçok dağıtımda mevcut olan tek sürümü ReiserFS.

  • Günlük gibi küçük dosyalar için çok performanslı olup veritabanı ve eposta sunucuları için uygundur.
  • ReiserFS dinamik olarak genişletilebilir fakat küçültülemez ve FS seviye şifrelemeyi desteklemez.
  • Reiser4 geleceği kuşkuludur ve BtrFS muhtemelen daha iyi bir seçimdir.

XFS Silicon Graphics tarafından 1994’te kendi işletim sistemleri için geliştirildi. 2001’de Linux’e uyarlandı. Bazı yönlerden Ext4 ile karşılaştırılabilir çünkü XFS de gecikmeli yazma kullanıyor ve kalıp yedeklere izin vermiyor. XFS büyük dosyalardaki performansıyla ve boyutlandırılabilir olmasıyla kendini göstermiştir, buna rağmen bir XFS bölümü küçültülemiyor.

  • Büyük dosyalardaki performansından dolayı medya sunucuları için iyi bir seçimdir.
  • Birçok dağıtım ayrı bir /boot bölümü gerektirmektedir çünkü XFS ve GRUB uyumsuz olabilmektedir.
  • Küçük dosyalardaki performansı diğer sistemlerdeki kadar iyi değildir bu yüzden veritabanı, eposta ve diğer günlük tutan sunucular için uygun değildir.
  • Kişisel bilgisayarlarda Ext kadar desteklenmiyor, önemli performans iyileştirmeleri ve Ext3/4 den daha iyi özellikleri yok.

JFS IBM tarafından 1990 da geliştirildi ve daha sonra Linux’a uyarlandı. Düşük işlemci kullanımıyla ve küçük/büyük dosyalardaki performansıyla övünülüyordu. JFS bölümleri dinamik olarak boyutlandırılabilir ama ReiserFS ve XFS gibi küçültülemiyor. Çok iyi planlanmış olmasına ve birçok dağıtıma destek vermesine rağmen, AIX için tasarlandığından dolayı (IBM’in işletim sistemi) Linux sunucu üzerindeki üretim testleri Ext kadar geniş çaplı olmamıştır.

  • Her boyuttaki dosya için performansının iyi olması ve düşük işlemci kullanımından dolayı muhtemelen düşük güçteki sunucu ve bilgisayarlar için en iyisidir.
  • Sürücü havuzu için yerleşik araçlar sunmadığı için BtrFS kadar genişletilebilir olmasa da 1 hard diskli netbook’lar için iyi bir seçim olabilir.
  • Ayrıca Ext’e oranla hızlı disk taraması yapabildiğinden uzun süre kullanımda disk bozulmalarına yol açabilir.

ZFS’den söz etmeye değer çünkü ZFS’de Oracle tarafından geliştirildi. BtrFS ve ReiserFS’ye benzer özellikler içermektedir. Apple ‘ın birkaç yıl önce varsayılan dosya sistemi olarak kullanacağı söylentisi çıktığında haberlerde yer almıştı. Sun CDDL lisansından dolayı, Linux çekirdeğine destek veremiyor. Fakat FUSE adıyla ZFS kullanımına olanak sağlanıyor.

  • Büyük disk dizisinde mükemmel performans gösterir.
  • Sürücü havuzu, yedekleme ve dinamik disk boşaltımı gibi birçok gelişmiş özellik içermektedir.
  • Linux ‘de kurulumu zor olabilir çünkü FUSE gerektiriyor ve kullandığınız dağıtım bunu desteklemeyebilir.
Swap

Tam olarak dosya sistemi değildir. Sanal hafıza olarak kullanılır ve dosya sistemi yapısında değildir. Sürücü olarak kullanılamaz ve okunamaz ama sadece çekirdek tarafından hafıza sayfaları yazımında kullanılır. Genellikle fiziksel bellek tükendiğinde veya bilgisayarı uyku konumuna koyduğunuzda kullanılır ama bölümleme aracı swap alanı istediğinde ne anlama geldiğini bilmek önemlidir.

(Visited 60 times, 1 visits today)